Cách sửa aptomat bị nhảy: Hướng dẫn kỹ thuật chi tiết
Aptomat (CB – Circuit Breaker) là thiết bị bảo vệ quan trọng trong hệ thống điện dân dụng và công nghiệp. Khi aptomat liên tục bị nhảy (ngắt mạch), đó là dấu hiệu cảnh báo sự cố điện nguy hiểm. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn cách sửa aptomat bị nhảy đúng kỹ thuật, giúp bạn xử lý nhanh, an toàn và hiệu quả.
1. Tại sao aptomat bị nhảy?
Trước khi sửa, cần xác định rõ nguyên nhân. Dưới đây là các lý do phổ biến khiến aptomat nhảy:
a. Quá tải điện
Đây là nguyên nhân thường gặp nhất. Khi tổng công suất thiết bị điện vượt quá định mức của aptomat, nó sẽ tự ngắt để bảo vệ mạch.
Dấu hiệu: Aptomat nhảy sau khi bạn bật thêm thiết bị điện lớn như điều hòa, máy nước nóng, bếp từ...
b. Ngắn mạch (chập điện)
Dây dẫn bị chạm chập hoặc thiết bị có sự cố nội bộ sẽ gây dòng ngắn mạch lớn, khiến aptomat phản ứng tức thời.
Dấu hiệu: Aptomat nhảy ngay lập tức khi cấp điện.
c. Rò rỉ điện
Nếu bạn dùng aptomat chống rò (RCBO), việc rò rỉ dòng điện sẽ khiến thiết bị ngắt mạch để bảo vệ an toàn.
Dấu hiệu: Không quá tải, không chập nhưng aptomat vẫn nhảy, đặc biệt khi trời ẩm hoặc có nước rò.
d. Hư hỏng aptomat
Sau thời gian dài sử dụng, tiếp điểm hoặc cơ cấu bên trong aptomat có thể hư, khiến thiết bị hoạt động sai.
2. Cách kiểm tra khi aptomat bị nhảy
Bước 1: Ngắt toàn bộ thiết bị
Tắt tất cả thiết bị điện đang kết nối với đường dây có aptomat bị nhảy.
Bước 2: Bật lại aptomat
Nếu aptomat bật lại bình thường, khả năng cao là do quá tải. Nếu vẫn bị nhảy, cần kiểm tra sâu hơn.
Bước 3: Kiểm tra từng thiết bị
Cắm lại từng thiết bị điện một cách tuần tự. Khi aptomat nhảy trở lại, bạn đã tìm được thiết bị gây sự cố.
Bước 4: Đo kiểm mạch điện
Dùng đồng hồ đo cách điện hoặc ampe kìm để kiểm tra rò rỉ, dòng ngắn mạch, dòng tải. Đây là bước yêu cầu người có kiến thức kỹ thuật hoặc thợ điện thực hiện.
Hình ảnh: Cách kiểm tra aptomat bị nhảy
3. Hướng dẫn cách sửa aptomat bị nhảy
a. Khắc phục quá tải
- Tính toán lại công suất tiêu thụ: Tổng công suất các thiết bị không được vượt quá định mức của aptomat.
- Thay aptomat phù hợp: Nếu aptomat quá nhỏ so với nhu cầu, nên thay loại có dòng định mức lớn hơn (ví dụ: từ 10A sang 16A hoặc 20A). Tuy nhiên, không nên thay bừa, vì còn phụ thuộc vào tiết diện dây dẫn.
b. Xử lý ngắn mạch
- Kiểm tra dây dẫn: Dò tìm điểm bị chập bằng mắt thường (vết cháy, mùi khét) hoặc dùng thiết bị đo.
- Thay dây hoặc thiết bị hỏng: Khi xác định rõ nguyên nhân, cần thay thế ngay phần bị chập.
- Đấu nối lại đúng kỹ thuật: Tránh nối dây lỏng lẻo, không bọc cách điện.
c. Sửa lỗi rò điện
- Dùng máy đo cách điện: Kiểm tra dây điện và thiết bị xem có điểm rò không.
- Thay thế thiết bị rò: Những thiết bị như máy nước nóng, máy giặt cũ thường bị rò.
- Kiểm tra hệ thống tiếp đất: Đảm bảo có tiếp địa đúng quy chuẩn để giảm nguy cơ điện giật.
d. Thay aptomat mới
Nếu đã kiểm tra mọi thứ và aptomat vẫn nhảy ngẫu nhiên, nhiều khả năng nó đã hỏng.
- Chọn loại aptomat phù hợp: Dựa theo dòng tải, loại mạch (1P, 2P, 3P), và mục đích sử dụng (CB thường, CB chống rò, CB chống sét…).
- Lắp đặt đúng kỹ thuật: Siết chặt đầu cốt, đảm bảo tiếp xúc tốt, không để lỏng gây phát nhiệt.
Thảm khảo aptomat nếu bạn có nhu cầu thay mới tại đây!
4. Lưu ý khi sửa aptomat
- Luôn ngắt điện tổng trước khi thao tác.
- Không sửa khi không có chuyên môn. Việc dò ngắn mạch, kiểm tra cách điện cần thiết bị và kỹ năng chuyên biệt.
- Không dùng aptomat vượt định mức dây dẫn. Điều này tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ.
5. Khi nào cần gọi thợ chuyên nghiệp?
Bạn nên gọi thợ điện khi:
- Không xác định được nguyên nhân sau khi thử các bước cơ bản.
- Thiết bị điện âm tường, khó kiểm tra.
- Không có thiết bị đo chuyên dụng.
- Nghi ngờ có hiện tượng chập cháy âm thầm trong tường.
Kết luận
Hiểu đúng nguyên nhân và biết cách sửa aptomat bị nhảy sẽ giúp bạn xử lý sự cố điện nhanh chóng và an toàn. Tuy nhiên, điện là lĩnh vực tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Nếu không chắc chắn, tốt nhất hãy liên hệ với thợ điện chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn cho bản thân và hệ thống điện trong nhà.
Tham khảo thay mới aptomat tại đây