Cách Kiểm Tra Motor Bị Cháy Bằng Đồng Hồ Chuẩn Kỹ Thuật
Motor điện bị cháy là sự cố phổ biến trong công nghiệp và dân dụng, gây ngừng máy đột ngột, ảnh hưởng đến sản xuất và thiết bị liên quan. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách kiểm tra motor bị cháy bằng đồng hồ, giúp bạn nhanh chóng xác định tình trạng và xử lý kịp thời.
Hình ảnh: Kiểm tra cơ cấu motor
1. Các Dấu Hiệu Motor Bị Cháy
Trước khi tiến hành đo, hãy kiểm tra sơ bộ motor có các dấu hiệu sau không:
- Có mùi khét từ cuộn dây.
- Motor không khởi động, hoặc khởi động rồi ngừng.
- Vỏ motor nóng bất thường.
- Cầu chì hoặc CB bị ngắt liên tục khi motor hoạt động.
Nếu có các dấu hiệu trên, tiến hành kiểm tra bằng đồng hồ.
2. Dụng Cụ Cần Chuẩn Bị
Để kiểm tra chính xác, bạn cần chuẩn bị các dụng cụ sau:
- Đồng hồ vạn năng (Multimeter): ưu tiên loại có đo điện trở (Ω) và thông mạch (buzzer).
- Tua vít tháo vỏ motor.
- Bao tay cách điện (nếu cần).
3. Cách Kiểm Tra Motor Bị Cháy Bằng Đồng Hồ
Bước 1: Ngắt nguồn điện hoàn toàn
Lưu ý an toàn: Phải ngắt nguồn cấp điện cho motor trước khi kiểm tra. Đảm bảo motor không còn điện áp.
Bước 2: Đo thông mạch giữa các cuộn dây
Cách thực hiện:
- Chuyển đồng hồ về chế độ đo điện trở (Ω) hoặc chế độ thông mạch (buzzer).
- Kiểm tra giữa các đầu dây cuộn stator (U-V-W nếu là motor 3 pha, hoặc dây chạy-dây đề nếu là motor 1 pha).
- Kết quả bình thường: các cuộn dây có điện trở thấp và gần bằng nhau.
- Dấu hiệu cháy: một hoặc nhiều cuộn không có thông mạch (đứt mạch), hoặc điện trở bằng 0 Ω (ngắn mạch).
Bước 3: Đo cách điện giữa cuộn dây và vỏ motor
Cách thực hiện:
- Một que đo chạm vào đầu dây cuộn stator.
- Que còn lại chạm vào vỏ kim loại của motor.
- Kết quả bình thường: điện trở cách điện rất cao (thường > 1 MΩ).
- Dấu hiệu cháy: điện trở thấp hoặc bằng 0 Ω → cuộn dây đã chạm vỏ, motor bị chập.
Hình ảnh: Kiểm tra động cơ bằng đồng hồ
Bước 4: Kiểm tra hiện tượng chạm chập bên trong
Nếu nghi ngờ cháy cục bộ hoặc chập vòng, có thể thấy:
- Điện trở giữa các cuộn không đều.
- Có tiếng kêu lạ khi quay trục.
- Đồng hồ báo có rò điện nhẹ ra vỏ.
Trường hợp này nên tháo motor ra kiểm tra trực tiếp cuộn dây.
Hình ảnh: Cuộn dây bên trong motor
4. Một Số Lưu Ý Khi Kiểm Tra
- Không đo khi motor còn nóng, có thể sai lệch kết quả.
- Nếu đồng hồ vạn năng không chính xác, nên dùng thêm megomet (đồng hồ đo cách điện chuyên dụng).
- Sau khi xác định cháy cuộn, nên quấn lại hoặc thay mới tùy mức độ hư hỏng.
5. Kết Luận
Việc biết rõ cách kiểm tra motor bị cháy bằng đồng hồ sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và chi phí bảo trì. Luôn tuân thủ quy tắc an toàn điện khi thao tác. Nếu không chắc chắn, nên liên hệ kỹ thuật viên chuyên nghiệp để được hỗ trợ.
Một số thiết bị giúp bảo vệ động cơ:
- Biến tần
- Rơ le nhiệt
- Rơ le bảo vệ mất pha